Kto może starać się o świadczenie dla osób, które zapewniły dach nad głową i wyżywienie obywatelom Ukrainy (40 zł)?
– osoby lub instytucje/organizacje, które nieodpłatnie zapewniły uchodźcy z Ukrainy zakwaterowanie w mieszkaniu lub domu, zapewniając dodatkowo wyżywienie,
– instytucje/organizacje, które zapewniły uchodźcy z Ukrainy nieodpłatny nocleg w budynku lub lokalu innym niż mieszkalny, zapewniając wyżywienie. Wymogiem jest, aby warunki zakwaterowania nie zagrażały życiu lub zdrowiu ludzi.
Gdzie można składać wnioski o świadczenie (40 zł)?
Wnioski o świadczenie można składać w Biurze Obsługi Interesanta Urzędu Gminy
Wejherowo lub w pok. nr 19 na parterze budynku. Osoby, które wypełniają wniosek we własnym zakresie, mogą wysłać go pocztą w formie papierowej lub złożyć elektronicznie poprzez platformę ePUAP.
Jakie terminy obowiązują do składania wniosków o świadczenie pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy?
Obowiązuje od 1 lipca 2022 r.
Zgodnie z Art. 13. ust. 1 pkt 1e i 1f u stawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, świadczenie pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy należy złożyć:
1e. Wniosek o świadczenie pieniężne składa się w terminie miesiąca od ostatniego dnia okresu objętego wnioskiem.
1f. Wniosek o świadczenie pieniężne złożony z uchybieniem terminu, o którym mowa w ust. 1e, pozostawia się bez rozpoznania.
Czy jest jakiś limit osób, na które można wnioskować o świadczenie “40zł”?
Nie, ustawa nie określa maksymalnej liczby osób, na które można wnioskować. Ważne, aby wskazać faktyczną liczbę osób, którym udzielone zostało zakwaterowanie i zapewnione wyżywienie. Zgodnie z ustawą Urząd ma prawo i może w każdej chwili zweryfikować prawdziwość oświadczenia, a także warunków zakwaterowania.
Ustawa weszła w życie 12 marca. Czy osoba, która przyjęła uchodźców np. 25 lutego nie dostanie świadczenia (40 zł) za okres przed wejściem w życie ustawy?
Ustawa weszła w życie 12 marca 2022 r., ale z mocą obowiązywania od 24 lutego 2022 r., a więc można ubiegać się o świadczenie za okres wstecz, tj. od 24 lutego 2022 r.
Czy obywatel Ukrainy mieszkający legalnie w Polsce, który przyjął uchodźców, może ubiegać się o świadczenie (40 zł)?
Tak, może ubiegać się o świadczenie, pod warunkiem, że wnioskodawca ma nadany numer PESEL, którego wskazanie jest niezbędne do złożenia wniosku.
Czy można ubiegać się o świadczenie (40 zł), jeśli wnioskodawca ulokuje uchodźców w mieszkaniu, do którego nie posiada prawa własności?
Ustawa nie nakłada obowiązku przedstawiania tytułu prawnego do lokalu. Warunkiem wypłaty świadczenia jest zakwaterowanie i wyżywienie na swój koszt osób przyjętych do zakwaterowania, podanych w karcie. Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Czy można się ubiegać o świadczenie (40 zł) w przypadku zapewnienia uchodźcy z Ukrainy jedynie zakwaterowania bez wyżywienia?
Nie, zgodnie z ustawą świadczenie wypłacane jest osobom, które jednocześnie zapewniły zakwaterowanie i wyżywienie uchodźcom z Ukrainy.
Jeśli ktoś przyjął uchodźców 24 lutego 2022 r. i zamierza udzielić im schronienia na 120 dni zapewniając zakwaterowanie i wyżywienie, to musi złożyć wniosek jak najszybciej, czy może poczekać do 120 dnia?
Zgodnie z ustawą świadczenie przyznawane i wypłacane jest “z dołu”, a więc za faktyczny okres zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy. Wniosek złożyć można w każdym czasie, kiedy goszczeni są uchodźcy, jednak wypłata jest z zasady refundacją poniesionych kosztów, nie ma więc możliwości złożenia wniosku na świadczenie od razu “z góry” – taki wniosek zostanie rozpatrzony negatywnie i świadczenie nie zostanie przyznane. Ważne: ostatnia nowelizacja specustawy wprowadziła zasadę, że wniosek trzeba złożyć w ciągu miesiąca od ostatniego dnia okresu nim objętego.
Co jeśli 40 zł dziennie na uchodźcę nie pokrywa faktycznych kosztów, jakie zostały poniesione w związku z przyjęciem uchodźców z Ukrainy?
Ustawa zakłada, że Gmina może wypłacić świadczenie na pokrycie kosztów przyjęcia uchodźcy w wysokości 40 zł za osobę dziennie. Jeśli jednak te środki są niewystarczające, trzeba zwrócić się indywidualnie do Wojewody, ponieważ może on podwyższyć tę kwotę m.in. w przypadkach, gdy podmiotem udzielającym pomocy jest osoba prawna albo przedsiębiorca.
Jak podjąć legalną pracę w Polsce?
Legalną pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez dodatkowych zezwoleń mogą podjąć:
- obywatele Ukrainy, którzy wjechali legalnie do Polski w okresie od 24 lutego 2022 r.,
- obywatele Ukrainy, którzy przebywają legalnie na terenie Polski.
Co trzeba zrobić, by podjąć legalną pracę w Polsce?
Pracownik nie musi nic robić. Wszelkimi formalnościami zajmie się pracodawca. W ciągu 14 dni od podjęcia pracy, ma on obowiązek powiadomić o tym fakcie odpowiedni powiatowy urząd pracy. Pracodawca zgłosi pracownika elektronicznie na portalu www.praca.gov.pl.
Czy trzeba zapłacić za wizytę u lekarza?
Nie, każdy może skorzystać z bezpłatnej wizyty w przychodni z logo Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) – porady lekarza rodzinnego, pielęgniarki, położnej. Jeśli zajdzie taka potrzeba, można też skorzystać z badań diagnostycznych zleconych przez lekarza, porady lekarza specjalisty oraz leczenia szpitalnego, jeśli stan zdrowia będzie wymagał pobytu w szpitalu.
Musiałem/łam przerwać leczenie w Ukrainie – co mam zrobić?
Trzeba zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (lekarza rodzinnego), pracującego w przychodni z logo Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Lekarz będzie kontynuował leczenie lub skieruje do specjalisty.
Czy będę musiał/a zapłacić, jeśli znajdę się w szpitalu?
Nie. Osoby, które przebywają w Polsce w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, mogą Możesz skorzystać z opieki szpitalnej bezpłatnie.
Jak skorzystać z pomocy medycznej w Polsce?
- Badania diagnostyczne, badania w poradniach specjalistycznych oraz leczenie w szpitalu są udzielane na podstawie skierowania lekarza.
- Skierowanie nie jest wymagane do: ginekologa i położnika; dentysty; wenerologa; onkologa; psychiatry; psychologa (w czasie stanu epidemii COVID-19 w Polsce); dla osób chorych na gruźlicę; dla osób zakażonych wirusem HIV.
- Leczenie w szpitalach, w poradniach specjalistycznych oraz m.in. rehabilitacja po leczeniu szpitalnym są udzielane według kolejności zgłoszenia. Oznacza to, że osoby są wpisywane na listę oczekujących do lekarza specjalisty, np. na wizytę u ortopedy, kardiologa, laryngologa, na planowe leczenie szpitalne.
- W nagłych przypadkach, zagrażających życiu i zdrowiu, można zostać przyjętym do szpitala bez kolejki i bez skierowania.
Co to jest Internetowe Konto Pacjenta (IKP) oraz mojeIKP i po co z nich korzystać?
Są to bezpłatne aplikacje, które zawierają dane medyczne o leczeniu. Dzięki nim m.in. można odebrać e-receptę, e-skierowanie, sprawdzić wynik testu na COVID-19. Informacje o tym, jak zalogować się na Internetowe Konto Pacjenta oraz jak zainstalować i uruchomić aplikację mojeIKP, można znaleźć na stronie www.pacjent.gov.pl w zakładce “Пацієнти з України”.
Jak skorzystać z leków refundowanych (czyli tańszych)?
Korzystać z leków refundowanych mogą osoby, które:
- przybyły na terytorium Polski z Ukrainy w związku z wojną, od 24 lutego 2022 r.,
- legitymują się dokumentem, który potwierdza tożsamość (nie dotyczy osób niepełnoletnich) lub numerem PESEL nadanym w Polsce,
- mają wystawioną przez lekarza receptę ze zniżką.
Czym jest e-recepta?
W Polsce obowiązują elektroniczne recepty (e-recepty). Osoby, które nie mają numeru PESEL i chcą zrealizować e-receptę, muszą otrzymać od pracownika medycznego (np. lekarza, pielęgniarki) wydruk z kodem paskowym. Wydruk ten należy pokazać w aptece.
Osoby, które mają numer PESEL, a także profil zaufany, mogą odebrać e-recepty SMS-em lub na adres mailowy (po zalogowaniu się na Internetowe Konto Pacjenta i wpisaniu swoich danych kontaktowych), lub w aplikacji mojeIKP na telefon.
Jak szczepić dzieci?
- Dzieci obywateli Ukrainy mogą być szczepione w przychodniach na podstawie ukraińskiego kalendarza szczepień.
- Po trzech miesiącach pobytu w Polsce obejmie je polski kalendarz szczepień, który będzie dla nich obowiązkowy.
Kto może uzyskać pomoc społeczną?
Każdy obywatel Ukrainy, który:
- wjechał legalnie na terytorium Polski z Ukrainy od 24 lutego 2022 r.,
- chce zostać w Polsce,
- został wpisany do rejestru PESEL.
Świadczenia z pomocy społecznej będą krótkoterminowe (np. jeden, dwa miesiące). Są wsparciem w trudnych sytuacjach życiowych, mają zabezpieczyć najpilniejsze wydatki osób w podeszłym wieku, z niepełnosprawnościami oraz matek z małymi dziećmi. Z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej będą mogli skorzystać również obywatele Ukrainy, przebywający legalnie w Polsce, których członek rodziny powrócił do ojczyzny w celu obrony kraju.
Gdzie mogą szukać pomocy osoby z niepełnosprawnościami?
Osoby z niepełnosprawnościami mogą skontaktować się z odpowiednimi filiami PFRON interwencje@pfron.org.pl , lub w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie tel. 58 672 27 02, 58 672 40 63, 58 672 17 60.
Jak uzyskać jednorazową pomoc pieniężną (300 zł)?
Może ją dostać każdy obywatel Ukrainy, który:
- wjechał legalnie do Polski w okresie od 24 lutego 2022 r. z Ukrainy,
- chce zostać w Polsce,
- został wpisany do rejestru PESEL.
Wnioski można składać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej Wejherowo, Os. Przyjaźni 6, tel. (058) 677-64-30, sekretariat@gops-wejherowo.pl
Jak zostać opiekunem tymczasowym dziecka?
Osoby, które nie są rodzicami, ale faktycznie opiekują się dzieckiem, powinny wystąpić do sądu o ustanowienie ich opiekunem tymczasowym. Taki wniosek mogą zgłosić m.in.: straż graniczna czy policja. W najbliższym ośrodku pomocy społecznej można poprosić o pomoc w złożeniu takiego wniosku do sądu.
Ważne! Zasady te dotyczą obywateli Ukrainy oraz dzieci będących obywatelami Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny.
Jak kontynuować studia lub pracę naukową na polskich uczelniach?
Wniosek o przyjęcie na studia w wybranej uczelni można złożyć od razu po przyjeździe do Polski. Można zacząć studia lub je kontynuować (na podstawie umowy między Polską a Ukrainą). Kontynuacja studiów jest możliwa również, gdy nie ma się dokumentów potwierdzających zdane egzaminy, zaliczenia lub praktyki. Wystarczy złożyć oświadczenie, że 24 lutego 2022 r. było się studentem uczelni, która działa na terytorium Ukrainy – na określonym roku studiów, na danym kierunku i poziomie studiów.
Weryfikację przeprowadzi uczelnia, do której złożono wniosek.
Ważne, aby zgadzał się rok kierunek i poziom studiów. W przypadku różnic w programie studiów, uczelnia może zobowiązać do zdania określonych egzaminów lub odbycia praktyk zawodowych.
Czy za studia w Polsce są opłaty?
Zwolnione z opłat za kształcenie na studiach stacjonarnych są osoby, które:
- mają status uchodźcy,
- korzystają z ochrony czasowej lub uzupełniającej na terytorium RP,
- mają Kartę Polaka,
- są małżonkiem, rodzicami, dziadkami lub dziećmi, wnukami obywatela Polski mieszkającego w Polsce.
Ważne! Studia niestacjonarne (w weekendy) mogą być płatne.
Jeśli ktoś chce kontynuować studia przygotowujące do wykonywania zawodów takich jak: lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty, ratownika medycznego – wysokość opłat na studiach niestacjonarnych lub w języku obcym nie przekroczy dotychczas ponoszonych w uczelni działającej w Ukrainie.
Z opłat za kształcenie można zostać zwolnionym przez rektora wybranej uczelni. Uczelnia ustala warunki i tryb zwalniania z tych opłat oraz zasady przyjęcia na studia.
Jak starać się o pomoc finansową dla studentów?
Osoby, które:
- mają status uchodźcy,
- korzystają z ochrony czasowej lub uzupełniającej na terytorium RP,
- mają Kartę Polaka,
- są małżonkiem, rodzicem, dziadkiem, dzieckiem, wnukiem lub prawnukiem obywatela Polski mieszkającego w Polsce
mogą wnioskować o:
- stypendium socjalne,
- zapomogę,
- stypendium rektora
- stypendium dla osób niepełnosprawnych.
Szczegółowe procedury w tych sprawach określa uczelnia, na której się studiuje.
Jak kontynuować pracę jako nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy?
Osoby, które pracowały jako nauczyciel akademicki lub naukowy w Ukrainie, od 24 lutego 2022 r. mogą być zatrudnione jako nauczyciel akademicki bez przeprowadzania konkursu.
Trzeba mieć odpowiedni tytuł zawodowy, stopień naukowy, stopień w zakresie sztuki lub tytuł profesora, odpowiednie kwalifikacje do zajmowania określonego stanowiska.
W sprawie podjęcia pracy, należy skontaktować się z wybraną uczelnią lub instytutem naukowym.
Ważne! Nie potrzeba zezwolenia ani zgody urzędu pracy.
Czy ukraińskie dyplomy są uznawane w Polsce?
- Dyplomy uzyskane na Ukrainie do 20 czerwca 2006 r. są uznawane za równoważne z ich polskimi odpowiednikami.
- Dyplomy uzyskane w Ukrainie po 20 czerwca 2006 r. wymagają potwierdzenia ich równoważności z polskim odpowiednikiem w drodze nostryfikacji.
Minister Edukacji i Nauki rekomendował uczelniom, aby w miarę możliwości zwalniały z opłat nostryfikacyjnych lub wprowadzały minimalne opłaty, a postępowania prowadziły w krótszym terminie.
Gdzie można za darmo skorzystać z pomocy medycznej?
Każdy obywatel Ukrainy, który przebywa w Polsce legalnie, ma prawo korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej na takich samych zasadach, jak pozostali ubezpieczeni (z wyjątkiem m.in. leczenia uzdrowiskowego). Świadczenia są udzielane przez placówki ochrony zdrowia na mocy umów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). Oznacza to, że każdy może zgłosić się do najbliższej przychodni lub szpitala.
Ktoś przekroczył granicę i zaginął. Podejrzewam handel ludźmi lub przestępstwo na tle seksualnym. Gdzie i jak to zgłosić, gdzie znaleźć pomoc?
Komenda Główna Policji uruchomiła telefony dyżurne oraz specjalne adresy mailowe.
Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych Komendy Głównej Policji:
- numer telefonu: 47 72 123 07 (dla osób dzwoniących zza granicy +48 47 72 123 07)],
- e-mail: cpozkgp@policja.gov.pl.
Można tam przekazać i zdobyć informacje oraz uzyskać pomoc w sytuacjach zaginięcia osób, które przekroczyły granicę Polski w związku z wojną w Ukrainie.
Wydział do Walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego KGP:
- adres e-mail: handelludzmibsk@policja.gov.pl
- infolinia: 47 72 56 502 (dla osób dzwoniących zza granicy +48 47 72 56 502).
Można przesłać policjantom informacje o wszelkich przejawach handlu ludźmi, przestępstw seksualnych, pedofilii czy pornografii dziecięcej.
Co z 500+ dla obywateli Ukrainy?
Obywatele Ukrainy, którzy legalnie wjechali do Polski z Ukrainy po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi i którzy chcą pozostać w Polsce, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wyznaczy i wypłaci alimenty w ramach programu Rodzina 500+ (tzw. 500+). Specjalny wniosek na 500+ w języku ukraińskim można teraz złożyć w formie elektronicznej na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE).
500+ dla obywateli Ukrainy – Informacje dla obywateli Ukrainy – UA – ZU
Co zrobić, gdy nie mam dokumentów (własnych lub dziecka)?
W tej sytuacji należy skontaktować się z konsulatem Ukrainy lub strażą graniczną. Więcej informacji: https://www.strazgraniczna.pl/pl/aktualnosci/informacje-o-granicy-polsko-uk
Co zrobić w wypadku braku ubezpieczenia OC?
Każdy, kto wjeżdża do Polski z Ukrainy samochodem na ukraińskiej rejestracji, powinien mieć Zieloną Kartę lub ubezpieczenie graniczne. To ostatnie można dostać bezpłatnie (na 30 dni). Zieloną Kartę można kupić jeszcze na terenie Ukrainy – to potwierdzenie posiadanej polisy OC. Osoby, które nie mają Zielonej Karty, zaraz po przekroczeniu granicy Polski powinny kupić tzw. OC graniczne. Można to zrobić m.in. w punktach na granicy, u agentów ubezpieczeniowych lub przez infolinię. Ubezpieczenie to jest zawierane na minimum 30 dni, maksymalnie na 365 dni. W tej chwili polisa OC granicznego dostępna jest na 30 dni bezpłatnie dla obywateli Ukrainy – przez infolinię lub u agentów konkretnych ubezpieczycieli.
Co zrobić w wypadku zakończenia terminu przeglądu technicznego w samochodzie, którym przyjechałem z Ukrainy?
Nie zostało to jeszcze uregulowane w przepisach. Jednak należy pamiętać, że przemieszczanie się pojazdem bez ważnego przeglądu jest w Polsce karane i może nieść duże konsekwencje finansowe w przypadku jakiegoś zdarzenia na drodze.
Czy i jak mogę zapisać dziecko do szkoły?
Dzieci i młodzież z Ukrainy w wieku 7-18 lat są przyjmowani do publicznych szkół na takich samych zasadach jak młodzi Polacy, w ciągu całego roku szkolnego.
Aby zapisać dziecko do szkoły, trzeba złożyć wniosek do dyrektora placówki. Publiczne podstawówki, w rejonie których mieszka dziecko, przyjmują z urzędu, inne – w zależności od wolnych miejsc. Prawna podstawa pobytu ucznia w Polsce (np. status uchodźcy) nie ma znaczenia.
Dzieci, które nie mówią dobrze po polsku, mogą brać udział w dodatkowych zajęciach z tego języka.
Czy mogę korzystać z opieki medycznej w Polsce?
Zgodnie z zapowiedziami rządu uchodźcy są objęci pomocą medyczną. Nie są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym, ale są uprawnieni do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych. Oznacza to, że mogą korzystać m.in. z usług szpitali i przychodni, które mają umowę z NFZ. Dotyczy to wszystkich którzy uciekli przed wojną, bez względu na narodowość, jeśli przekroczyli ukraińsko – polską granicę od 24 lutego 2022 r. włącznie. Osoby, które nie mają czerwonej pieczątki w paszporcie ani zaświadczenia o przekroczeniu granicy, mogą zgłosić się do siedziby straży granicznej.